De manier waarop we energie opwekken veranderd door te tijd steeds meer. Waar we vroeger veel gebruik maakte van fossiele brandstoffen richten we ons nu meer op duurzame energiebronnen. Dit zijn energiebronnen waarvan de mensheid oneindig gebruik kan maken aangezien deze niet opraken en ons leefmilieu niet aantasten. Momenteel zijn de belangrijkste duurzame energiebronnen de zonnekracht, windkracht, waterkracht en aardwarmte. In plaats van duurzame energie wordt er vaak ook gesproken over groene energie of hernieuwbare energie. Dit zijn diverse termen die eigenlijk allemaal duiden op energie die ons milieu niet benadeelt en onze aarde voor toekomstige generaties niet aantast.
Aandeel duurzame energie
Ondanks dat we steeds meer duurzame energie opwekken blijft het aandeel nog klein. Zo werd in 2013 ongeveer 19 procent van de energie op een duurzame manier geproduceerd. Hiervan werd de helft met moderne technieken opgewekt. De overige helft werd opgewekt door middel van biomassa.
In 2016 steeg het aandeel duurzame energie wereldwijd met 9 procent. Hierdoor steeg de totale capaciteit met 161 gigawatt (Rapport REN21) naar een totaal van 2017 gigawatt. Vooral zonne-energie maakte in 2016 een sterke groei mee. Zonne-energie was namelijk goed voor de helft van de totale groei. Windenergie zorgde overigens voor een derde van de totale groei.
Belangrijkste ontwikkelingen volgens REN21
- In 2016 steeg de totale capaciteit met 9 procent (161 GW) naar een totaal van 2017 GW.
- De kosten voor zonne-energie en windenergie dalen wereldwijd erg sterk.
- Ook zonder veel zonuren op een dag kan de aarde voldoende energie opwekken zonder het gebruik van fossiele energiebronnen en kernenergie.
- Steeds meer steden, staten en landen committeren zich tot het gebruiken van 100% hernieuwbare energie.
- Het blijkt dat ook opkomende en armere landen kunnen relatief eenvoudig geld investeren in duurzame energieprojecten.
Ontwikkeling duurzame energie
De groei van 9 procent in 2016 was niet spectaculair maar het is een goed teken. Daarnaast wordt verwacht dat duurzame energie steeds goedkoper wordt. En daarom ook steeds aantrekkelijker wordt voor investeerders. Zo kan de prijs voor zonne-energie binnen 10 tot 20 jaar dalen tot onder de 1 dollarcent per kWh. Ter vergelijking, momenteel kost het opwekken van 1 kWh stroom met fossiele brandstoffen tussen de 3 en 8 dollarcent.
Kosten duurzame energie
Duurzame energiebronnen als wind en zon zullen steeds sneller goedkoper worden dan energie uit fossiele brandstoffen. Dat concludeert Bloomberg New Energy Finance (BNEF), een gespecialiseerd Brits adviesbureau op het gebied van duurzame energie.
Het bedrijf deed onderzoek onder 65 energie-specialisten uit 12 verschillende landen. Uit dit onderzoek bleek onder andere dat zonne-energie in sommige landen al net zo goed is als energie uit kolencentrales. Onder andere Duitsland, de VS, Italië en Spanje produceren al duurzame zonne-energie tegen hele lage kosten. En naar verwachting zal deze trends zich doorzetten in andere opkomende economie als India en China. Tegen het jaar 2040 zal de gemiddelde prijs voor zonne-energie volgens Bloomberg gedaald zijn met meer dan 60 procent.
Duurzame energie in Nederland
In Nederland is het aandeel duurzame energie nog klein. In 2016 was slechts 5,9 procent van de verbruikte energie duurzaam. Dit is slechts een klein beetje meer dan het jaar ervoor. Toen bleef dit percentage steken op 5,8 procent. Ondanks dat de capaciteit aan duurzame energie steeg bleef de hoeveelheid relatief klein. Dit komt onder andere ook omdat het totale energieverbruik opnieuw is gestegen in 2016. Met bijna 4 procent naar een totaal van 2119 PJ.
De hoeveelheid duurzame energie uit zon en wind zit wel in de lift. Maar het gebruik van biomassa daalde juist weer. Ondanks dit bleef biomassa wel de grootste duurzame energiebron in Nederland. In totaal werd 63 procent van de duurzame energie opwekt door middel van biomassa. De capaciteit aan windenergie steeg van 25 PJ naar 30 PJ. De totale capaciteit aan zonne-energie kwam niet verder dan 6,75 PJ.
Naast deze belangrijke bronnen werd en ook nog eens 9 PJ duurzame energie opgewekt door middel van aardwarmte, bodemenergie en buitenluchtwarmte. In totaal was de totale capaciteit aan duurzame energie 125 PJ.
Soorten Duurzame Energie
In Nederland wordt er duurzame energie opgewekt door middel van diverse bronnen. Biomassa is momenteel de grootste duurzame energiebron. Het wekt ongeveer 63 procent van de totale capaciteit aan duurzame energie op. Naast biomassa zijn ook wind- en zonne-energie redelijk belangrijk. Bekijk in onderstaande tabel de belangrijkste duurzame energie bronnen in Nederland.
| Soort | Capaciteit 2015 | Capaciteit 2016 |
|---|---|---|
| Biomassa | 80,7 PJ | 79,03 PJ |
| Windenergie | 24,9 PJ | 29,95 PJ |
| Zonne-energie | 5,2 PJ | 6,75 PJ |
| Aardwarmte / Bodemenergie | 6,1 PJ | 6,7 PJ |
| Buitenluchtwarmte | 2 PJ | 2,64 PJ |
| Waterkracht | < 1 PJ | < 1 PJ |
Biomassa
In Nederland wordt er vooral duurzame energie opgewekt door middel van biomassa. Energie afkomstig van biomassa wordt opgewekt door de verbranding, vergassing of vergisting van organische materialen. Voorbeelden van organische materialen zijn onder andere hout, plantaardige olie, mest, gft-afval of zelfs speciaal geteelde gewassen. Deze materialen worden bijvoorbeeld bijgestookt in kolencentrales om energie op te wekken.
Een belangrijk punt van kritiek op het gebruik van biomassa is dat het niet goed te meten is hoe duurzaam de bio-energie is. De duurzaamheid van bio-energie hangt namelijk niet alleen af van de hoeveelheid CO2 die vrijkomt tijdens de productie en verwerking. Daarnaast is het ook belangrijk om te kijken naar de uitstoot tijdens bijvoorbeeld het transport en de verwerking.
Windenergie
Wind wordt al tijden lang omgezet naar energie. Denk maar aan de oude windmolens in het Hollandse landschap of de zeilen op een oude zeilboot. Wind is er bijna altijd en bijna overal. En door is het dan ook een van de meest duurzame vormen van energieopwekking. Ook in Nederland wordt er steeds meer gewerkt aan windparken op land en op zee. Vooral de grotere windparken op zee zullen een groot effect op onze energievoorziening gaan hebben. Vanaf 2023 zullen deze parken op de Noordzee gezamenlijk ongeveer 4450 megawatt windenergie opwekken, dit is voldoende voor de energieconsumptie van 5 miljoen huishoudens.
Naast de voordelen van windenergie zijn er ook diverse nadelen te bedenken. Zo vinden veel mensen windmolenparken op land of zee lelijk. Daarnaast kosten vooral de windparken op zee een hoop geld. Zo zullen de diverse geplande windprojecten op zee in totaal 18 miljard euro gaan kosten. In vergelijking, dit is meer dan de JSF, de Betuwelijn, De Hoge Snelheidslijn en de Fyra samen.
Zonne-energie
Naast de wind is ook de zon een veelgebruikte hernieuwbare energiebron. Hierbij wordt het licht en de warmte van het zonlicht omgezet tot duurzame energie. De meest gebruikte toepassingen is het opwekken van energie door middel van zonnepanelen met zogenaamde fotovoltaïsche cellen. Hierbij wordt het licht van de zon omgezet in energie. Dit gebeurd onder andere bij zonnepanelen die tegenwoordig op veel Nederlandse huishoudens en bedrijven liggen.
Een tweede manier om de kracht van de zon te gebruiken is door middel van zonneboilers, hierbij wordt de warmte van de zon gebruikt om energie op te wekken. De term zonne-energie wordt voor beide methodes wel gebruikt en is dus niet geheel eenduidig. Hiernaast zijn er nog meerdere methode om slim te profiteren van de energie van de zon.
Zonnekracht zal eigenlijk altijd blijven bestaan en daarom is de zon een erg schone en duurzame energiebron. Naast de voordelen heeft zonne-energie weinig nadelen. Wel hebben bijvoorbeeld zonnepanelen veel ruimte nodig en een relatief grote investering. Wat als nadeel gezien kan worden.
Aardwarmte en bodemwarmte
Het omzetten van aardwarmte of bodemwarmte is in Nederland relatief lastig. Dit komt omdat de warmte lastig te bereiken is. Om deze reden wordt aardwarmte dan ook weinig gebruikt in Nederland. Wel wordt bodemwarmte gebruikt om bijvoorbeeld woningen, gebouwen en kassen op temperatuur te krijgen. In 2016 produceerde Nederland ongeveer 6,7 PJ aan duurzame energie door middel van aardwarmte en bodemwarmte.
Waterkracht
In Nederland wordt bijna geen energie opgewekt door middel van waterkracht. Dit komt omdat ons land er gewoon niet geschikt voor is. Alleen bij enkele rivieren zoals de Maas wordt lokaal wat energie opgewekt. Dit gebeurd voornamelijk door middel van stuwdammen.
Buiten Nederland zijn er wel diverse landen die veel energie opwekken door middel van waterkracht. Zo zijn er in de Alpen en Scandinavië grote waterkrachtcentrales de veel energie opwekken. En naast stuwmeren wordt ook regelmatig de zee ingezet voor het opwekken van duurzame energie. Hierbij wordt met speciale systemen golf- en getijdenkracht omzet naar duurzame energie.
Ondanks dat waterkracht een duurzame en schone energiebron is zijn er ook diverse nadelen. Zo hebben de waterkrachtcentrales een grote invloed op ecosysteem. Zo wordt waterkracht in verband gebracht met grote vissterfte en onderlopen van leefgebieden van mens en dier.
Niet duurzame energiebronnen
Momenteel is meer dan 90 procent van onze energie niet duurzaam. Deze niet duurzame energie wordt opgewekt door middel van fossiele brandstoffen. Fossiele brandstoffen zijn koolwaterstofverbinding die zijn ontstaan uit resten van dierlijk en plantaardig leven in het verleden van de aarde. Onder fossiele brandstoffen vallen onder andere aardolie, aardgas , LNG, bruinkoop en steenkool. Al deze energiebronnen zijn behoorlijk schadelijk en zorgen voor de uitstoot van broeikasgassen. Wat volgens veel mensen in verband kan worden gebracht met de opwarming van de aarde. In onderstaande tabel vindt u meer informatie over de belangrijkste niet duurzame energiebronnen wereldwijd.
| Brandstof | Soort | Duurzaamheid | Beschikbaarheid |
|---|---|---|---|
| LNG | Vloeibaar | Relatief schoon | Nog +/- 60 jaar |
| Aardgas | Gas | Relatief schoon | Nog +/- 60 jaar |
| Aardolie | Vloeibaar | Relatief vervuilend | Nog +/- 50 jaar |
| Steenkool | Kolen | Relatief vervuilend | Nog 100+ jaar |
| Bruinkool | Kolen | Zeer vervuilend | Nog 100+ jaar |
Duurzame energieleveranciers
In Nederland hebben we ook steeds meer echt duurzame energieleveranciers. Dat blijkt uit onderzoek van onder andere Greenpeace, Natuur & Milieu en WISE. Op dit moment zijn er 9 energieleverancier die als duurzaam gezien kunnen worden. Daarnaast zijn er nog diverse middenmoters en de hekkensluiters op het gebied van duurzame energie. In onderstaande tabel kunt u zien hoe duurzaam uw energieleverancier is. Hierbij is onder andere gekeken naar de energieproductie, bedrijfsinvesteringen en processen binnen het energiebedrijf zelf.
Koplopers | Middenmoot | Hekkensluiters |
|---|---|---|
| Pure Energie | ENGIE | Vattenfall |
| Windunie | EON | Atoomstroom |
| Huismerk Energie | Energiedirect.nl | Essent |
| Qurrent | Budget Energie | |
| Greenchoice | Anode Energie | |
| HVC Energie | Oxxio | |
| Eneco | NLE | |
| Kas Energie | Robin Energie | |
| Innova | Main Energie |
Energie vergelijken via Goedkope Energie en Gas.nl
Met onze energievergelijker kunt u eenvoudig de beste energie aanbiedingen vergelijken en overstappen naar goedkope energie. Stap ook over en ontvang een gratis tablet, korting op stroom of een leuk welkomstcadeau! Meer weten? Bekijk hier alle energie informatie pagina’s of bekijk hier de FAQ.
Mijn naam is Koen Verkerk. Ik ben de website GoedkopeEnergieenGas.nl in 2014 gestart om mensen bewuster te maken van het geld dat men kan besparen door af en toe een blik te werpen op hun energiezaken. In de bijna 10 jaar dat ik al blog via deze website heb ik al duizenden mensen geholpen met een overstap. Daarnaast heb ik honderden artikelen geschreven over relevante vraagstukken.
Ik schrijf momenteel dagelijks over ontwikkelingen binnen de energiemarkt. Zo weet ik alles van de huidige gasprijs. Ook weet ik van alles over de gemiddelde kosten voor gas water en licht. Daarnaast vertel ik u hoe u eenvoudig energie kunt en besparen en waar de beste acties van dit moment zijn. Hierdoor krijgt u meer inzicht in uw persoonlijke situatie en kunt u flink geld besparen.
In mijn vrije tijd sport ik graag. Ik hou onder andere van wielrennen en boksen. Daarnaast doe ik graag leuke dingen met vrienden en familie en drink ik graag een goed glas whisky.
Heeft u een vraag over iets wat ik heb geschreven? Of over uw persoonlijke energiesituatie? Neem dan contact met mij op via email. Voor vragen over een specifiek onderwerp kunt u ook in onze F.A.Q. terecht.
Ook te bereiken via